เขียนโดย Administrator
|
จันทร์, 23 เมษายน 2007 |
การติดบุหรี่เป็นการเสพติดทางสรีระ (physical) ต่อนิโคติน และทางจิตใจ ( psychological) ร่วมด้วย ทางสรีระเป็นผลจากนิโคตินที่ไปออกฤทธิ์ที่สมองโดยไปกระตุ้น reward pathways ที่ควบคุม เรื่องเกี่ยวกับความพึงพอใจในชั่วเพียงสิบวินาทีแรกของการสูดควันบุหรี่ที่ระดับนิโคตินสูงสุด ซึ่งสารเคมี ในสมอง (neurotransmitter) โดยเฉพาะ dopamine(DA) จะหลั่งออกมาในระดับที่สูงขึ้น ร่วมไปกับ การมีการลดลงของระดับ monoamineoxidase( MAO)ที่เป็นเอนไซม์ที่สำคัญที่ทำลาย DA ซึ่งเข้าใจ ว่าเป็นผลจากสารประกอบอื่นที่มีอยู่ในควันบุหรี่มากกว่า ทำให้เกิดผลรวมมีระดับ DA สูงขึ้น อาจเป็น อีกเหตุผลที่ทำให้เกิดการสูบต่อเนื่องเพื่อให้คงความรู้สึกพึงพอใจ
นอกจากนี้การติดบุหรี่เป็นสิ่งที่ล้ำลึกพึงพอใจอยู่ใต้จิตสำนึกในขณะสูบบุหรี่ เป็นการติดทางจิตใจโดยมีความสัมพันธ์ระหว่างความรู้สึกเสพติดกับภาพพจน์ของความรู้สึกเป็นชาย ความยิ่งใหญ่เหมือนการเล่นกีฬาที่พึงพอใจหลายชนิด หรือความรู้สึกเหมือนเป็นคนจริง ที่เกิดขึ้น จากการทุ่มสร้างภาพของอุตสาหกรรมบุหรี่ต่อลูกค้าเพื่อคงไว้ซึ่งตลาด และความพึงพอใจใน อากัปกิริยาของการสูบต่าง ๆ การติดบุหรี่ มีความแตกต่างเป็นสัดส่วนของแต่ละบุคคลไม่เท่ากัน ดังนั้นผู้ที่เลิกบุหรี่อาจรู้สึกเหมือนสูญเสียเพื่อน ดังนั้นการช่วยเลิกบุหรี่จึงจำเป็นต้องใช้พฤติกรรม บำบัดร่วมด้วยโดยสร้างความรู้สึกด้านลบขึ้นแทนที่ จะช่วยในการเกิดการทุรนทุรายทางด้านจิตใจ ขณะลดหรืออดบุหรี่ ซึ่งการใช้พฤติกรรมบำบัดแบบกลุ่มกับวิธีบำบัดเฉพาะบุคคลแบบเข้มข้นมีผลดีและ ไม่แตกต่างกันชัดเจน ทั้งนี้การฝังเข็ม การใช้ไฟฟ้ากระตุ้น และการใช้เลเซอร์ เพื่ออดบุหรี่ไม่มีหลักฐาน เชิงประจักษ์ว่าช่วยอดบุหรี่ได้ถาวร
เรียบเรียงโดย พญ.วิไลวรรณ วิริยะไชโย คัดจากบทความการควบคุมยาสูบ (Tobacco Control) ของ พญ.วิไลวรรณ วิริยะไชโย จากตำราโรคระบบการหายใจ โดยสมาคมอุรเวชช์ แห่งประเทศไทย -- กรุงเทพฯ : สมาคมอุรเวชช์แห่งประเทศไทย 2550 |
แก้ไขล่าสุดเมื่อ ( พุธ, 16 พฤษภาคม 2007 )
|