คำถามประการหนึ่งก็คือ มาทำอะไรกันบนกระดานข่าว?
คำตอบอาจมีมากมายตามแต่เป้าหมายของแต่ละคน
แต่เป้าหมายดังกล่าวคงจะไม่พ้น
1.เพื่อหน้าที่ที่เห็นว่าควรกระทำ
2.เพื่อผลประโยชน์ของ..................
หากการกระทำเป็นไปเพื่อผลประโยชน์แล้ว ก็แทบจะไม่ต้องพูดถึงความดีอีกเลย เพราะผลประโยชน์จะมีความหมายก็ต่อเมื่อมี"การเรียกร้อง" เพื่อตอบสนองต่อ"ความต้องการ"ของ"ตัวตน" ไม่ว่าตัวตนดังกล่าวจะเป็นของใคร ของตนเอง ของผู้อื่น ของกลุ่มไหน จะกลุ่มเล็กกลุ่มใหญ่ก็ตาม
เมื่อคนไม่ได้เรียกร้องด้วยความอยากอันใดแล้ว สิ่งที่เคยเรียกว่าผลประโยชน์ก็จะหมดความหมายทันที
นั่นเท่ากับว่า ผู้ที่กระทำสิ่งใดก็ตามเพื่อผลประโยชน์แล้ว เขากำลังเห็นว่า"สิ่งที่เป็นความดีจะต้องตอบสนองต่อตัณหาหรือความอยากได้"
แต่สิ่งที่เรียกว่า "ความดี หรือ ความถูกต้อง"จะถูกกำหนดด้วยความสามารถในการตอบสนองต่อตัณหาหรือความอยากเช่นนั้นหรือ?
ที่กล่าวไปนี้ถือเป็นเนื้อหาของจริยธรรม
........................................................................................................
การเข้ามาใช้กระดานข่าวก็เช่นกัน อนุมานได้ว่าในบางกรณีก็มีผู้ใช้เพื่อตอบสนองต่อผลประโยชน์นั่นเอง
และบางครั้งก็เป็นผลประโยชน์ของตนเอง
บางคนอาจถูกเอารัดเอาเปรียบและต้องการเรียกร้องในสิ่งที่ตนเองคิดว่าควรจะได้ หรือบางคนอาจรู้สึกพอใจเมื่อได้พูดอะไรบางอย่างเกี่ยวกับผู้อื่น หรืออะไรก็ตามแต่ จึงเป็นเหตุให้ต้องวิพากษ์การกระทำของผู้อื่น
จะด้วยคำหยาบ คำสุภาพ หรือคำหวานอะไรก็ตามสิ่งที่เป็นเป้าหมายก็คือผลประโยชน์
.............................................................................
คำถามต่อไปคือ เราจะตัดสินค่าการกระทำได้หรือไม่อย่างไร?
การกระทำนั้นควรจะตัดสินค่าที่อะไร
1.เจตนาของการกระทำ
2.ผลของการกระทำ
หากตัดสินที่ผลนั้นก็เท่ากับเห็นค่าความดีอยู่ที่ผลประโยชน์หรือความสามารถในการตอบสนองต่อความอยาก
และหากยอมรับว่าค่าของความดีอยู่ที่เจตนาแล้ว คำถามที่จะถามต่อไปก็คือเราจะตัดสินได้หรือไม่
เจตนานั้นเป็นเรื่องส่วนบุคคลไม่อาจแสดงอย่างชัดแจ้งได้ไม่ว่าวิธีการใดก็ตาม
คำตอบก็คือเราจะสามารถตัดสินได้เฉพาะการกระทำของตนเองเท่านั้น ส่วนผู้อื่นนั้นเราไม่สามารถไปตัดสินอะไรได้ และการตัดสินการกระทำผู้อื่นนั้นก็ไม่เคยยุติธรรม
.................................................................................
คำถามที่แฝงอยู่อีกอย่างก็คือ มีความจำเป็นอะไรที่ต้องตัดสินการกระทำของผู้อื่น?
ก็เพื่อผลประโยชน์ที่..............พึงจะได้
และหากผู้อื่นกระทำผิด แล้วเจตนาดีจะไปช่วยแก้ไข ก็จำเป็นต้องตัดสินว่าการกระทำนั้นผิดก่อนไม่ใช่หรือ
คำตอบคือไม่ใช่ เพราะสิ่งที่เจตนาดีของเราจะให้ได้ก็เป็นเพียง"ความเห็นในสิ่งที่เราคิดว่าถูกต้อง"เท่านั้นซึ่งก็ไม่จำเป็นต้องไปตัดสินการกระทำเดิมของใคร (การกระทำเดิมของเขานั้นเราก็ไม่รู้ว่าเจตนาแท้จริงคืออะไร)
หากผู้อื่นจะตัดสินใจรับเชื่อและแก้ไข หรือ แท้จริงการกระทำของเขาก็ตรงตามความเห็นที่เราให้อยู่แล้ว หรือ เขาจะปฏิเสธความเห็นและกระทำตามความเห็นเดิม นั่นก็เป็นเรื่องของเขา
...............................................................................................
ดังนั้นปัญหาสำคัญก็คือ เราตัดสินผู้อื่นก็เพราะหวังในผลประโยชน์
................................................................................................
หากความดีไม่เกี่ยวข้องกับผลประโยชน์แล้ว คนจะยังยอม"ทำความดี"กันอยู่หรือไม่
Posted by : Immanuel Kant , Date : 2003-08-31 , Time : 19:10:31 , From IP : 172.29.2.95
|