ผู้ป่วยมีพยาธิตัวนี้ออกมาทางทวารหนักชายอายุ 28 ปี เคยไปทำงานที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มาหาแพทย์พร้อมกับสิ่งที่เห็นในรูปใส่มาในถุงพลาสติค ผู้ป่วยมีตัวดังกล่าวออกมาทางทวารหนักมาแล้วประมาณ 50 ตัว 1. สิ่งที่เห็นในรูปคืออะไร 2. ผู้ป่วยเป็นโรคนี้ได้อย่างไร 3. การรักษา Posted by : chpantip , E-mail : (chpantip@medicine.psu.ac.th) , Date : 2008-06-14 , Time : 07:29:24 , From IP : 172.29.3.68 |
1. ปล้องแก่ของ Taenia solium 2. จากการดื่ม หรือรับประทานอาหารที่มีไข่ของพยาธิ เช่น ผัก ผลไม้สด หรือจากการรับประทานตัวอ่อนของพยาธิที่อยู่ในกล้ามเนื้อของหมู หรือจากการที่ขย้อนปล้องแก่เข้ากระเพาะ 3. การรักษา Albendazole 400 mg single dose or Mebendazole 100 mg bid x 3 days Posted by : Nongnham , E-mail : (Nongnham025@gmail.com) , Date : 2008-06-14 , Time : 08:18:46 , From IP : 222.123.183.211 |
คุณหมอ Nongnham ตอบถูกแล้วค่ะที่บอกว่าเป็นปล้องแก่ของ Taenia (พยาธิตัวตืด) ขอเพิ่มเติมและแก้ไขนะคะ 1. ที่เห็นคือ gravid proglottids ของ Taenia saginata (ตืดวัว) ค่ะ เพราะปล้องยาว ถ้าเป็นของ Taenia solium (ตือหมู) จะเป็นปล้องที่สั้นกว่าเกือบจะเป็นสี่เหลี่ยมจตุรัส 2. เป็นโรคนี้ (taeniasis = มี adult worm อยู่ในลำไส้) ได้โดยการกินตัวอ่อนของพยาธิ (cysticercus) ที่อยู่ในกล้ามเนื้อของวัว (วัวสาคู) หรือหมู (หมูสาคู) พยาธิตัวอ่อน (cysticercus) จะออกมาจากถุงไปเป็นตัวแก่โดยใช้หัว (scolex) เกาะติดกับผนังลำไส้ ถ้ากินไข่ของ Taenia spp. เช่น กินผักสดที่ใช้อุจจาระเป็นปุ๋ยและมีไข่พยาธิตืดหมูปนเปื้อน ที่กระเพาะอาหาร ตัวอ่อน (oncosphere) ออกมาแล้วไชทะลุผนังลำไส้เข้าสู่กระแสเลือดกระจายไปสู่อวัยวะต่างๆ เกิดเป็น cysticercosis cysticercosis อาจเกิดขึ้นได้โดยคนที่มีพยาธิตืดหมูอยู่ก่อนแล้วเกิดอาเจียนขย้อนปล้องแก่ของพยาธิขึ้นมาถึงกระเพาะอาหาร น้ำย่อยในกระเพาะอาหารย่อยปล้องแก่ ทำให้ไข่กระจาย และ oncosphere ออกมา ไชทะลุผนังลำไส้ ซึ่งลักษณะเช่นนี้เรียกว่า autoinfection autoinfection อาจเกิดในคนที่มีพยาธิตัวแก่อยูในลำไส้ ถ้าเขาไม่ระวังเรื่องการรักษาความสะอาด มืออาจเปื้อนไข่แล้วกินไข่เข้าไปได้ 3. การรักษา Taeniasis 1. praziquantel เป็นยาที่ดีที่สุดคือขนาด 5-10 มก/กก. กินครั้งเตียวก่อนนอน ให้ผลหายขาด 100% มีผลแทรกซ้อนน้อยมาก praziquantel ไม่ทำให้เกิดปล้องสลายตัว (disintegration) ดังนั้นพยาธิจะออกมาเป็นตัว 2. niclosamide ขนาด 2 กรัมเคี้ยวให้ละเอียดแล้วกลืน ให้กินยาตอนท้องว่าง มักให้เวลาเช้า (5.00 น.) แล้วอีก 2 ชั่วโมงต่อมา (7.00 น.) ให้กินยาถ่าย เช่น Saturated MgSO4 30 มล. เพื่อให้ขับพยาธิออกมา ที่ต้องเตรียมผู้ป่วยเช่นนี้เนื่องจากถ้าเป็นพยาธิตืดหมูและผู้ป่วยอาเจียน อาจเกิด cysticercosis ได้ niclosamide, albendazole และ mebendazole ทำให้ปล้องสลายตัวได้ สามารถใช้ได้ในกรณีที่รักษา taeniasis จากพยาธิตืดวัว ถ้าเป็นพยาธิตืดหมู praziquantel จะเหมาะสมที่สุด ผู้ป่วยรายนี้ ได้รับ praziquantel (600 มก) 1 เม็ด วันรุ่งขึ้น ผู้ป่วยได้นำพยาธิตัวตืดที่ถ่ายออกมาใส่ขวดมาให้ ติดตามหลังจากนั้นเขาหายดี Posted by : chpantip , E-mail : (chpantip@medicine.psu.ac.th) , Date : 2008-06-18 , Time : 17:07:15 , From IP : 172.29.3.68 |