1.เนื่องจาก last outbreak of Chikungunya เกิดในกรุงเทพ นานประมาณ 50-60 ปีมาก่อนหน้านี้และ มีการระบาดเป็นระยะๆ บางจังหวัดในภาคใต้ ( นครศรีธรรมราช) หรือบางจังหวัดในภาคอีสาน ( หนองคาย ) ดังนั้น base line immunity ของคนในที่กำลังระบาดไม่น่ามี ทั้งที่เรารู้ว่า Chikungunya virus มีเพียง strain เดียว การเป็นโรคซ้ำไม่น่าจะเกิดได้ในคนที่ immune ปรกติ ( แต่ dengue จะมี 4 type )
2.มีการศึกษาที่พยายามแยก Dengue กับ Chikungunya ใน India , Reuion ( เกาะแถวๆ Africa ), Mayotee หรือ Malaysia พบว่า ไม่มี clinical manifestation ใดที่มีความแตกต่างอย่างมีนัยยะสำคัญทางสถิติ แต่ความแตกต่างที่พบอย่างไม่มีนัยยะ แต่ผมคิดว่า น่าจะใช้คร่าวๆ คือ
-Chikungunya จะมารพ เร็วกว่า Dengue เพราะ joint pain
-Dengue จะเป็น Myalgia มากกว่า joint pain
-Rash ใน dengue จะพบ rash 2 phase คือ eryhtematous ever อยู่ และ convolescent rash ( ที่มี island of normal skin ) แต่ Chikungunya เราจะพบ rash ในช่วง 4-5 วันแรกไม่ค่อยเป็น erythematous แต่เป็น MP , papaule บางรายงานเป็น vesicle และมีรอยโรคเหลือเป็น hyperpigment lesion (ส่วนมากไม่เหลือ ) แต่ผมไม่ค่อยแนะนำเรื่องผื่นในคนใต้ตัวค่อนข้างคล้ำถึงดำ : )
-constitutional symptoms ใน dengue จะมากกว่า โดยเพาะเมื่อ ไข้ลง ซึ่งกลับกันกับ Chikungunya
-ในแง่ lab จาก India , Reuion, Myotee , Malaysia และ pilot ของผมพบไปในทางเดียวกันคือ
-CBC : ใน Chikungunya ไม่ค่อยพบ Leukopenia หรือ leukopenia with bandemia or atypical lymphocyte ซึงอาจะพบได้ใน early dengue ใน Pilot ของผมไม่มีคนที่ต่ำกว่า 3000 เลย Platelet ใน Chikungunya rพบ Thrombocytopenia น้อยมาก ใน Pilot ของผมไม่มีคนที่ต่ำกว่า 100000 เลย ( เก็บวันที่ 1-7 ของไข้ )
-Blood chemistry : ถ้าในคนปรกติไม่ค่อยพบ uremia , transaminitis
3.เรื่องป้องกันการระบาดผมไม่ค่อยรู้ รู้เพียงว่า พ่นควันไม่ work เพราะในบ้านเรา ยุงชอบอยู่ใต้ใบยางที่ทับกันหนา ๆ ควันคงไม่โดนยุง แต่กำจัดลูกน้ำน่าจะ work กว่า ตอนที่ผมเก็บข้อมูลพบว่า ผุ้หญิงเป็นมากกว่าผู้ชายเพราะผู้ชายจะตัดยางตอนตี 3-4 ผู้หญิงจะเก็บยางตี5-6 ยุงมันคงเริ่มหากินตอนนั้น
4.Joint pain 60 % resolve in 1-2 months ( 80-90 % in this group resolve in 1-2 weeks ) 30 % persisted อยู่ 3 -4 months และ 5-10 % persisted 1-2years ผมมี case ที่รับ consulted ปวด นาน 4 months แล้ว เคย ให้ Chloroquin แต่ update paper บอกว่าไม่ work กลัว eye complication ด้วย เลย off ตอนนี้ให้ NSAID + Tramol prn ไม่กล้าให้ steroid ( no RCT , case report น้อย , กลัว Rheumato + Endocrine ที่รพ : )
5.Case ที่ต้องระวังคือ
-คนแก่ ๆ มี underlying metabolic disorder , พบว่า OR เกิด encephalopathy สูง ( ระวังอย่าสับสนกันตัวเลข ผมพูดถึง OR เราต้องดู prevalence ด้วย เราพบว่า มีรายงาน encephalopathy 20 cases ในการระบาด ที่ india จาก 1400000 ( หนึ่งล้านสี่แสนคน )
-คนท้อง เราพบรายงานจาก india ที่เดิม ว่าจะ มี dead fetus ใน 3rd trimester บ่อยสุด มัก dead ใน1 สัปดาห์แรกของไข้ การ C/S ไม่ช่วย ( แต่ถ้ามี fetal distress งช่วยนะ)
Posted by : เชน , Date : 2009-05-15 , Time : 17:07:38 , From IP : 172.29.3.66
|
