โรคอุจจาระร่วงในเด็ก อันตรายของโรคอุจจาระร่วง คือ ร่างกายจะเสียน้ำออกไปทางอุจจาระจนเกิดภาวะขาดน้ำ ถ้าร่างกายขาดน้ำอย่างมากก็อาจ รุนแรงจนถึงภาวะช็อคและเสียชีวิตได้

การดูแลบุตรหลานเมื่อมีอุจจาระร่วงอย่างถูกต้องที่บ้าน มีส่วนช่วยบรรเทาความรุนแรงและป้องกันภาวะขาดน้ำได้โดย
เมื่อเริ่มมีอาการ ผู้ปกครองควรให้บุตรหลานกินน้ำผสมผงเกลือแร่ เพื่อเป็นการทดแทนน้ำที่สูญเสียไปทางอุจจาระ วิธีการผสมสามารถทราบได้จากคำแนะนำบนซองผงเกลือแร่ หรือสอบถามจากเจ้าหน้าที่อนามัย หรือเภสัชกรประจำร้านยาที่เราได้รับผงเกลือแร่
ควรให้เด็กดื่มน้ำผสมผงเกลือแร่ทุกครั้งที่ถ่ายอุจจาระโดยปริมาณที่กินใกล้เคียงกับปริมาณอุจจาระ ถ้าไม่สามารถคาดคะเนปริมาณอุจจาระได้ก็อาจให้ดื่มครั้งละประมาณ 1-2 ออนซ์สำหรับเด็กทารก หรือ 1-2 แก้วสำหรับเด็กโต
ในผู้ป่วยที่มีอาเจียนร่วมด้วย ควรใช้วิธีป้อนป้อนทีละคำอย่างช้าๆ จะช่วยให้อาการอาเจียนลดลงได้
การให้อาหารที่ย่อยง่ายในระหว่างที่มีอุจจาระร่วงมีความสำคัญทำให้อาการ หายเร็วขึ้น เช่น ให้ข้าวต้มผสมเนื้อไก่ไม่ติดมัน หรือเนื้อปลา, ข้าวต้มผสมซีอิ้ว, หรือข้าวสวยกับน้ำซุป
งดอาหารมันหรือที่มีกากมาก เช่น ผัก ผลไม้ ชั่วคราว
ยังคงให้ทารกดื่มนมได้ตามปกติ แต่ควรงดดื่มนมชั่วคราว ในเด็กที่อายุพ้นวัย 2 ขวบขึ้นไป

ผู้ปกครองควรนำบุตรหลานไปพบแพทย์ในกรณีต่อไปนี้ คือ มีอาการซึม, กินไม่ได้ อาเจียนมาก, ขาดน้ำจนริมฝีปากแห้ง, หรือยังคงถ่ายอุจจาระมาก แม้ว่าจะได้รับการดูแลเบื้องต้นมาแล้ว

วิธีการป้องกันอุจจาระร่วงมิให้เกิดแก่บุตรหลาน คือ
การดูแลความสะอาดของอาหารและน้ำดื่ม
ถ้าต้องการรับประทานอาหารนอกบ้านควรเลือกร้านที่มีสุขลักษณะที่ดี
สิ่งที่ต้องเน้นเป็นพิเศษสำหรับทารกคือ ควรให้ทารกกินนมมารดาเพราะจะช่วยป้องกันการเกิดโรคอุจจาระร่วงได้ดีกว่ากินนมผง
ถ้าจำเป็นต้องเลี้ยงทารกด้วยนมผงผู้ปกครองต้องเตรียมขวดนมให้สะอาด โดยต้องล้างและต้มขวดนมรวมทั้งจุกนมในน้ำเดือดนานประมาณ 10 นาที ทุกครั้งก่อนนำมาใช้เลี้ยงทารก
นอกจากนี้ผู้ปกครองต้องล้างมือให้สะอาดระหว่างเตรียมและระหว่างป้อนอาหารเสริมให้แก่ทารก

เรียบเรียงโดย   รศ.นพ.เสกสิต  โอสถากุล
                         ภาควิชากุมารเวชศาสตร์
                          สิงหาคม 2542

กลับไปหน้าความรู้สำหรับประชาชน